بانی اصلی طراحی این ساختمان پروفسور مجید سمیعی جراح حاذق ایرانی مقیم آلمان است. پروفسور سمیعی در 30 خرداد 1316 در شهر تهران چشم به جهان گشود و دوران تحصیلات ابتدایی و متوسطه را با نمرات عالی در شهر تهران تمام کرد و پس از آن برای ادامه تحصیل به شهر گوتنبرگ آلمان رفت. او در دهه 1360 به همراه دو دانشمند دیگر به نام‌های پروفسور قاضی یا شارگیل از ترکیه و پروفسور لئونارد مایس از نیویورک موفق به اختراع جراحی زیر میکروسکوپ شدند که این اکتشاف باعث دگرگونی بزرگی در انجام جراحی‌های مغز و اعصاب شد و به همان اندازه نیز میزان
مرگ و میر در انجام عمل‌های جراحی مغز پایین آمد.
البته این تنها اکتشاف پروفسور نبود بلکه پس از آن به سفارش او کارخانه‌های سازنده تجهیزات پزشکی مدل‌های جدید تری از این دستگاه را همراه با مانیتورهای بزرگ که داخل مغز را به هنگام جراحی کاملا نشان می‌دهد طراحی کردند. او به‌دلیل فعالیت‌هایش در این زمینه در سال 1377 موفق به دریافت مدال طلای Aristoteles از دانشگاه Tessaloniki در یونان شد که این جایزه تنها به افرادی اعطا می‌شود که تغییرات منحصر به‌فردی را در بخش‌های پزشکی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی در جهان به وجود آورده باشند.
وی به‌دنبال این اختراع و ایجاد سبک‌های جدید در انجام عمل جراحی مغز، به خصوص قاعده جمجمه که تا آن زمان به‌دلیل دربرگیری بخش‌های مختلف بدن به سختی امکان پذیر بود و به علت ابداع شیوه جدید در این بخش به‌عنوان پدرنو جراحی قاعده جمجمه در جهان شناخته شد و تاکنون بیش از 15 هزار جراحی قاعده جمجمه را که اکثریت آنها با موفقیت صورت پذیرفته، انجام داده است. او به همین دلایل در سال 1383 موفق به دریافت جایزه MCLAUGHLIN- GALLIE از آکادمی علوم پزشکی کانادا شد و در واقع اولین جراح مغز و اعصاب در جهان بود که از سال 1340 ( از زمان اعطای این جایزه بین‌المللی) موفق به دریافت آن شد. پروفسور علائق شدیدی دارد که اندوخته‌های خود طی چهار دهه گذشته را به نسل جوان پزشکان و جراحان حاذق ایرانی انتقال دهد. از این‌رو درصدد است با تعدادی از پزشکان و با کمک شهرداری تهران، مرکز علوم مغز و اعصاب ایران را در تهران راه‌اندازی کند. گفت‌وگویی که می‌خوانید مصاحبه‌ای است با پروفسور مجید سمیعی که پس از اتمام چهار عمل جراحی در بیمارستان علوم مغز و اعصاب شهر‌هانو و ر در آلمان انجام شده است.
- از آنجا که به‌دلیل انجام جراحی‌های فراوان و موفقیت آمیز، شما را به‌عنوان پدر جراحی قاعده جمجمه می‌شناسند لطفا کمی در این زمینه توضیح دهید.
قاعده جمجمه یک ساختمان استخوانی بین مغز و گردن است که از این محل تمام شریان‌هایی که به مغز وارد و خارج می‌شوند و تمام اعصاب جمجمه‌ای مربوط به حس‌های شنوایی، بینایی، بویایی، چشایی، حرکتی، حسی و صورت عبور می‌کنند. در حقیقت مکانی است که تمام حس‌های عصبی از آن رد می‌شوند. از این لحاظ قاعده جمجمه و جراحی روی آن یکی از معماهای جراحی در بدن انسان محسوب می‌شد که هم اکنون پس از گذشت ۳۰ سال از آن همانند دیگر جراحی‌های مغز و اعصاب آهسته‌آهسته بین جراحان مغز و اعصاب و گوش و حلق و بینی در حال پیشرفت است. از سوی دیگر نکته بسیار مهم در جراحی‌های قاعده جمجمه این است که برای انجام عمل جراحی و برای برداشتن یک ضایعه، دیگر نیازی به باز کردن محیط نسبتاً بزرگی در عمل‌های جراحی نداریم، زیرا هر چقدر که محیط باز شده کوچکتر باشد، خطرات آن برای بیمار به‌مراتب کمتر است، اما متأسفانه جراحانی بودند که فکر می‌کردند هر چقدر محیط باز شده وسیع‌تر باشد، نتیجه کار بهتر خواهد بود، درصورتی که هم اکنون عکس آن ثابت شده است.
- آمار اعلام شده از نتایج جراحی بیماری‌های مغز و اعصاب، حکایت از کاهش مرگ و میر و معالجه بیشتر بیماران بعد از عمل جراحی دارد. این توسعه بر اثر پیشرفت در چه مسائلی حاصل شده است؟
در اولین جراحی‌های مغز و اعصاب که از اواخر قرن نوزدهم آغاز شد تنها در حدود ۲۰درصد از بیماران بعد از عمل جراحی زنده می‌ماندند، تا آنکه بعدها در سال ۱۹۲۷ دکتر ایکایی مونیز، از پرتغال توانست با تزریق مواد خاصی به عروق مغز از آنها عکس برداری کند که به این طریق تغییر و تحولات مربوط به عروق مغز قابل رویت شد.
بعدها در سال ۱۹۷۰ با پیشرفت علوم مختلف و ساخت دستگاه‌هایی همانند سی تی اسکن و MRI که تمام بافت‌های داخل بدن و ساختمان مغز را به‌صورت خیلی دقیق نشان می‌دادند و همچنین مشخص شدن محل دقیق ضایعه با کمک آنها و نمایان شدن حرکات اندام‌های مغز در ناحیه‌های مختلف در حفاظت از برخی بافت‌های مغز همانند بویایی، چشایی، شنوایی، بینایی و حسی با کمک این دستگاه‌ها که با استفاده از آن قادر به حفاظت از برخی بافت‌ها می‌شویم و از سویی دیگر پیشرفت علم بیهوشی و جلوگیری از تورم مغز به هنگام عمل و کشف داروهای جدید و انجام جراحی‌های مغز به کمک میکروسکوپ در دهه هفتاد میلادی، باعث شد ما با دقت بیشتری مکان عمل را مشاهده کنیم که [در نتیجه] تمامی‌این مسائل تأثیر بسزایی در پیشرفت جراحی‌های مغز و اعصاب داشتند. همچنین، از دیگر مسائل مهم اختراع دستگاه آندوسکوپی بود که تأثیر بسیاری در افزایش دید جراحان مغز و اعصاب به هنگام عمل داشت.
به این ترتیب که قسمت‌هایی از مغز که به هنگام عمل با میکروسکوپ قابل رویت نبودند با دستگاه‌های آندوسکوپی می‌توانستند مشاهده شوند، که این نیز از مسائل بسیار مهم دیگری است که طی سال‌های آینده سیر تکاملی خواهد داشت. حتی امروزه با کمک یک کاتد یک میلیمتری می‌توانیم وارد تمام عروق و ریزه کاری‌های مغز شویم که مزایای آن مرتبط می‌شود به برخی از بیماری‌های عروقی که می‌توان بدون جراحی و با استفاده از کاتد آنها را معالجه کرد.
- هم‌اکنون تعداد چه نوع تومورهای مغزی در دنیا بیش از دیگر تومورها است؟
تعداد افراد مبتلا به تومورهای مغزی از نوع گلیوم، از آنجا که از خود مغز منشا می‌گیرند، به‌مراتب بیشتر از نوع‌های دیگر است و شاید بتوان گفت چندین برابر مننژیوم‌ها و ۱۰برابر نورینوم‌ها که از اعصاب محیطی و عصب تعادل سرچشمه می‌گیرند، هستند.
- مهم‌ترین پیشرفت‌های مربوط به جراحی‌های مغز و اعصاب طی سال‌های گذشته چه مواردی هستند؟
با ساخت دستگاه‌های نورو مونیتورینگ (Neuromonitoring) با انقلاب عظیمی‌در این بخش مواجه شدیم، زیرا ساخت این دستگاه کمک بسیار مهمی‌به حفاظت از اعصاب و برخی از بافت‌های مغز به هنگام عمل کرد، به این صورت که الکترودی در ناحیه‌های مختلف کار می‌گذارند و آن را دائماً تحریک می‌کنند که به محض تحریک شدن امواج را منتقل می‌کند. در نتیجه چنانچه جراح به هنگام عمل به هر یک از مراکز حسی و عصبی نزدیک شود و این اعصاب در معرض صدمه دیدن قرار بگیرند، دستگاه اعلام خطر خواهد کرد و در نتیجه از وارد شدن صدمه‌ای به مراکز حسی و عصبی اطراف مغز به هنگام عمل با کمک این دستگاه جلوگیری می‌شود و این مسئله مهمی‌است که روزبه روز با افزایش امکانات در حال تکامل بیشتر است. از سویی دیگر به این طریق در حقیقت جراح به هنگام عمل جراحی دارای کمک هست، در نتیجه به هنگام جراحی‌های مغز و اعصاب هر چقدر از دستگاه‌های نورو مونیتورینگ و متخصصان فن آن استفاده شود، نتایج عمل موفقیت آمیز‌تر است.
- همواره اعلام کرده‌اید که هیچ گاه بدون مشاهده بیماران و برقراری ارتباط حسی، آنها را مورد عمل جراحی قرار نمی‌دهید؛ لطفا در این زمینه بیشتر توضیح دهید.
بیمارانی که به پزشکان مراجعه می‌کنند، هر یک دارای گرفتاری‌های مختلفی هستند که برای معالجه آنها باید ابتدا این مورد را در نظر گرفت که این بیماری تا چه اندازه ای می‌تواند روی زندگی‌شان مؤثر باشد. نکته مهم دیگر انتظارات بیمار از طبیب برای معالجه خود است و اینها شرایطی هستند که باید در درجه اول مشخص شود، لذا حالت کلی بیمار توسط طبیب باید مشاهده شده و با عکس‌های موجود تطبیق داده شود و سپس برای اجرای نوع عمل جراحی تصمیم‌گیری کند، زیرا هر عمل جراحی ممکن است عواقبی داشته باشد که باید آن را با زندگی بیمار تطبیق داد، لذا تصمیم به عمل جراحی بدون رعایت وضعیت بیمار و امکانات و انتظارات او بسیار مشکل است.
- آیا علاقه‌مند نیستید مرکز علوم مغز و اعصابی همانند‌هانوور آلمان و پکن چین در ایران- کشور مادری‌تان -راه‌اندازی کنید؟
چرا این یکی از آرزوهای قلبی من است و بسیار علاقه‌مندم که روزی بتوانم این کار را در ایران عزیزمان نیز انجام دهم و به همین دلیل در آخرین سفری که به ایران داشتم مذاکراتی را در این زمینه با شهردار تهران و تعدادی از پزشکان حاذق مغز و اعصاب انجام داده‌ام که امیدوارم هرچه زود‌تر به نتیجه برسد. خوشبختانه همکاران من در ایران در رشته‌های جراحی مغز و اعصاب و گوش و حلق و بینی با من ارتباط بسیار عمیقی دارند و این مسئله سالیان دراز است که برقرار است و میزان معلومات آنها در این زمینه در سطوح بین‌المللی است و من نسبت به این قضیه خوش‌بین هستم.
